Harry Belafonte

Harry Belafonte (1970)

Imię i nazwisko

Harold George Belafonte Jr.

Data i miejsce urodzenia

1 marca 1927
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

25 kwietnia 2023
Nowy Jork

Gatunki

calypso, pop, folk

Zawód

piosenkarz, aktor, aktywista

Aktywność

1948–2023

Wydawnictwo

RCA, EMI, Columbia, Island

Odznaczenia

Multimedia w Wikimedia Commons

Harry Belafonte, właśc. Harold George Belafonte Jr.^[1] lub Harold George Bellanfanti Jr.^[2] (ur. 1 marca 1927 w Nowym Jorku, zm. 25 kwietnia 2023 tamże^[3]) – amerykański piosenkarz, aktor filmowy, teatralny i telewizyjny oraz aktywista społeczny^[4] odznaczony w 1994 Narodowym Medalem Sztuk^[5]^[6]. W 2022 wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame^[7].

Życiorys

Harry Belafonte był synem Melvine (z domu Love) i szefa kuchni Harolda George’a Belafonte^[8]. Popularny szczególnie w latach 50., wykonywał głównie taneczne piosenki w stylu calypso^[4]. Śpiewał również pieśni religijne – spirituals^[4].

Był pierwszym Afroamerykaninem zdobywcą nagród Emmy. W 1985 był autorem pomysłu na nagranie utworu „We Are the World”^[9]. Znany z walki o prawa człowieka, w 1987 został mianowany ambasadorem dobrej woli UNICEF.

W 1953 po raz pierwszy wystąpił jako aktor w roli dyrektora szkoły w dramacie Bright Road z Dorothy Dandridge. Rok później Otto Preminger powierzył mu rolę Joego, obiecującego żołnierza, wybranego do szkoły lotniczej, w dramacie muzycznym Czarna Carmen (Carmen Jones, 1954) u boku Dorothy Dandridge, Brocka Petersa, Pearl Bailey i Diahann Carroll. W dramacie Jána Kadára Mój anioł stróż (The Angel Levine, 1970) wystąpił jako Alexander Levine. Sidney Poitier zaangażował go do roli duchownego w westernie Buck and the Preacher (1972) z udziałem Ruby Dee i Camerona Mitchella oraz jako gangstera Geechie Dan Beauford w komedii Sobotnia noc (Uptown Saturday Night, 1974) z Billem Cosby. W 1978 gościł w programie Muppet Show. Zagrał też w filmach Roberta Altmana: Gracz (1992), Prêt-à-Porter (1994) i Kansas City (1996). Użyczył swojego głosu w filmie animowanym I pies, i wydra (1999). Można go było następnie zobaczyć w dramacie Emilio Esteveza Bobby (2006) i miniserialu dokumentalnym Kiedy puściły wały: Requiem w 4 aktach (2006).

18 czerwca 1948 poślubił Marguerite Mazique Byrd, mieli dwie córki: Shari (ur. 1954) i Adrienne. 28 lutego 1957 rozwiedli się. Wkrótce, 8 marca 1957, ożenił się z Julie Robinson, z którą miał dwoje dzieci: syna Davida (ur. 1957) i córkę Ginę (ur. 1961). W 2008 doszło do rozwodu. W kwietniu 2008 poślubił Pamelę Frank.

Zmarł nad ranem, 25 kwietnia 2023, w swoim domu na Manhattanie w Nowym Jorku, wskutek niewydolności serca^[10]^[11].

Dyskografia

1954: Mark Twain and Other Folk Favorites
1956: Belafonte
1956: Calypso
1957: An Evening with Belafonte
1957: Belafonte Sings of the Caribbean
1958: To Wish You a Merry Christmas
1958: Belafonte Sings the Blues
1959: Love Is a Gentle Thing
1960: My Lord What a Mornin'
1960: Swing Dat Hammer
1961: Jump Up Calypso
1962: Midnight Special
1962: The Many Moods of Belafonte
1963: Streets I Have Walked
1964: Ballads, Blues and Boasters
1966: In My Quiet Room
1966: Calypso in Brass
1967: Belafonte on Campus
1968: Belafonte Sings of Love
1970: Homeward Bound
1970: Belafonte by Request
1971: The Warm Touch
1971: Calypso Carnival
1973: Play Me
1977: Turn the World Around
1981: Loving You Is Where I Belong
1988: Paradise in Gazankulu

Przypisy

↑ Personalidade: Harry Belafonte (EUA). InterFilmes.com. [dostęp 2018-05-13]. (port.).
↑ Muzyka world od A do Z - Harry Belafonte - zazyjkultury.pl [online], zazyjkultury.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
↑ Harry Belafonte nie żyje. Amerykański artysta miał 96 lat. tvn24.pl, 2023-04-25. [dostęp 2023-04-26]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Jason Ankeny: Harry Belafonte Biography. AllMusic. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
↑ Harry Belafonte (1 de Março de 1927). Filmow. [dostęp 2018-05-13]. (port.).
↑ National Medal of Arts. arts.gov. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
↑ Inductees Announced. 4 maja, 2022.
↑ Harry Belafonte Biography (1927-). Filmreference.com. [dostęp 2018-05-13]. (ang.).
↑ Megan Garber (2015-03-10): 'We Are the World' at 30: Stars Will Never Be That Earnest Again. The Atlantic. [dostęp 2017-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-13)]. (ang.).
↑ Harry Belafonte nie żyje [online], tvp.info, 25 kwietnia 2023 [dostęp 2023-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2023-04-25] (pol.).
↑ Harry Belafonte, 96, Dies; Barrier-Breaking Singer, Actor and Activist

Linki zewnętrzne

Harry Belafonte w bazie IMDb (ang.)
Harry Belafonte w bazie Filmweb
Harry Belafonte w bazie Notable Names Database (ang.)
Harry Belafonte w bazie Discogs.com (ang.)

Kennedy Center Honors

Lata 70.

1978	Marian Anderson Fred Astaire George Balanchine Richard Rodgers Artur Rubinstein
1979	Aaron Copland Ella Fitzgerald Henry Fonda Martha Graham Tennessee Williams

Lata 80.

1980	Leonard Bernstein James Cagney Agnes de Mille Lynn Fontanne Leontyne Price
1981	Count Basie Cary Grant Helen Hayes Jerome Robbins Rudolf Serkin
1982	George Francis Abbott Lillian Gish Benny Goodman Gene Kelly Eugene Ormandy
1983	Katherine Dunham Elia Kazan Frank Sinatra James Stewart Virgil Thomson
1984	Lena Horne Danny Kaye Gian Carlo Menotti Arthur Miller Isaac Stern
1985	Merce Cunningham Irene Dunne Bob Hope Alan Jay Lerner i Frederick Loewe Beverly Sills
1986	Lucille Ball Hume Cronyn i Jessica Tandy Yehudi Menuhin Antony Tudor Ray Charles
1987	Perry Como Bette Davis Sammy Davis Jr. Nathan Milstein Alwin Nikolais
1988	Alvin Ailey George Burns Myrna Loy Aleksander Schneider Roger L. Stevens
1989	Harry Belafonte Claudette Colbert Alexandra Danilova Mary Martin William Schuman

Lata 90.

1990	Dizzy Gillespie Katharine Hepburn Risë Stevens Jule Styne Billy Wilder
1991	Roy Acuff Betty Comden i Adolph Green Fayard Nicholas i Harold Nicholas Gregory Peck Robert Shaw
1992	Lionel Hampton Paul Newman i Joanne Woodward Ginger Rogers Mstisław Rostropowicz Paul Taylor
1993	Johnny Carson Arthur Mitchell Georg Solti Stephen Sondheim Marion Williams
1994	Kirk Douglas Aretha Franklin Morton Gould Harold Prince Pete Seeger
1995	Jacques d’Amboise Marilyn Horne B.B. King Sidney Poitier Neil Simon
1996	Edward Albee Benny Carter Johnny Cash Jack Lemmon Maria Tallchief
1997	Lauren Bacall Bob Dylan Charlton Heston Jessye Norman Edward Villella
1998	~~Bill Cosby~~ (anulowane) Fred Ebb i John Kander Willie Nelson André Previn Shirley Temple
1999	Victor Borge Sean Connery Judith Jamison Jason Robards Stevie Wonder

Lata 2000–2009

2000	Michaił Barysznikow Chuck Berry Plácido Domingo Clint Eastwood Angela Lansbury
2001	Julie Andrews Van Cliburn Quincy Jones Jack Nicholson Luciano Pavarotti
2002	James Earl Jones James Levine Chita Rivera Paul Simon Elizabeth Taylor
2003	James Brown Carol Burnett Loretta Lynn Mike Nichols Itzhak Perlman
2004	Warren Beatty Ossie Davis i Ruby Dee Elton John Joan Sutherland John Williams
2005	Tony Bennett Suzanne Farrell Julie Harris Robert Redford Tina Turner
2006	Zubin Mehta Dolly Parton Smokey Robinson Steven Spielberg Andrew Lloyd Webber
2007	Leon Fleisher Steve Martin Diana Ross Martin Scorsese Brian Wilson
2008	Morgan Freeman George Jones Barbra Streisand Twyla Tharp Pete Townshend i Roger Daltrey
2009	Mel Brooks Dave Brubeck Grace Bumbry Robert De Niro Bruce Springsteen

Lata 2010–2019

2010	Merle Haggard Jerry Herman Bill T. Jones Paul McCartney Oprah Winfrey
2011	Barbara Cook Neil Diamond Yo-Yo Ma Sonny Rollins Meryl Streep
2012	Buddy Guy Dustin Hoffman David Letterman Led Zeppelin Natalia Makarowa
2013	Martina Arroyo Herbie Hancock Billy Joel Shirley MacLaine Carlos Santana
2014	Al Green Tom Hanks Patricia McBride Sting Lily Tomlin
2015	Carole King George Lucas Rita Moreno Seiji Ozawa Cicely Tyson
2016	Martha Argerich Eagles Al Pacino Mavis Staples James Taylor
2017	Carmen de Lavallade Gloria Estefan LL Cool J Norman Lear Lionel Richie
2018	Cher Philip Glass Reba McEntire Wayne Shorter Hamilton (Lin-Manuel Miranda, Thomas Kail, Alex Lacamoire i Andy Blankenbuehler)
2019	Earth, Wind & Fire Sally Field Linda Ronstadt Ulica Sezamkowa Michael Tilson Thomas

Lata 2020–2029

2020	Debbie Allen Joan Baez Garth Brooks Midori Dick Van Dyke
2021	Justino Díaz Berry Gordy Lorne Michaels Bette Midler Joni Mitchell
2022	George Clooney Amy Grant Gladys Knight Tania León U2
2023	Billy Crystal Renée Fleming Barry Gibb Queen Latifah Dionne Warwick

Wikiprojekt:Filmy

Laureaci EGOT (Emmy, Grammy, Oscara i Tony)

Laureaci	Mel Brooks Viola Davis John Gielgud Whoopi Goldberg Marvin Hamlisch Helen Hayes Audrey Hepburn Jennifer Hudson Elton John John Legend Andrew Lloyd Webber Robert Lopez Alan Menken Rita Moreno Mike Nichols Tim Rice Richard Rodgers Scott Rudin Jonathan Tunick
Laureaci niekonkursowi	Harry Belafonte James Earl Jones Quincy Jones Liza Minnelli Barbra Streisand

Nagroda za działalność humanitarną im. Jeana Hersholta

Y. Frank Freeman (1956)
Samuel Goldwyn (1957)
Bob Hope (1959)
Sol Lesser (1960)
George Seaton (1961)
Steve Broidy (1962)
Edmond L. DePatie (1965)
George Bagnall (1966)
George Bagnall (1967)
Gregory Peck (1968)
Martha Raye (1969)
George Jessel (1970)
Frank Sinatra (1971)
Rosalind Russell (1973)
Lew Wasserman (1974)
Arthur B. Krim (1975)
Jules C. Stein (1976)
Charlton Heston (1978)
Leo Jaffe (1979)
Robert Benjamin (1980)
Danny Kaye (1982)
Walter Mirisch (1983)
M. J. Frankovich (1984)
David L. Wolper (1985)
Charles Rogers (1986)
Howard W. Koch (1990)
Audrey Hepburn / Elizabeth Taylor (1993)
Paul Newman (1994)
Quincy Jones (1995)
Arthur Hiller (2002)
Roger Mayer (2005)
Sherry Lansing (2007)
Jerry Lewis (2009)
Oprah Winfrey (2012)
Jeffrey Katzenberg (2013)
Angelina Jolie (2014)
Harry Belafonte (2015)
Debbie Reynolds (2016)
Geena Davis (2019)
Tyler Perry (2020)
Motion Picture & Television Fund (2020)
Danny Glover (2021)
Michael J. Fox (2022)
Michelle Satter (2023)

Grammy Lifetime Achievement Award

1960–1969	Bing Crosby (1963) Frank Sinatra (1965) Duke Ellington (1966) Ella Fitzgerald (1967) Irving Berlin (1968)
1970–1979	Elvis Presley (1971) Louis Armstrong (1972) Mahalia Jackson (1972)
1980–1989	Fred Astaire (1981) Chuck Berry (1984) Charlie Parker (1984) Leonard Bernstein (1985) Benny Goodman (1986) The Rolling Stones (1986) Andrés Segovia (1986) Roy Acuff (1987) Benny Carter (1987) Enrico Caruso (1987) Ray Charles (1987) Fats Domino (1987) Woody Herman (1987) Billie Holiday (1987) B.B. King (1987) Isaac Stern (1987) Igor Strawinski (1987) Arturo Toscanini (1987) Hank Williams Sr. (1987) Fred Astaire (1989) Pablo Casals (1989) Dizzy Gillespie (1989) Jascha Heifetz (1989) Lena Horne (1989) Leontyne Price (1989) Bessie Smith (1989) Art Tatum (1989) Sarah Vaughan (1989)
1990–1999	Nat King Cole (1990) Miles Davis (1990) Vladimir Horowitz (1990) Paul McCartney (1990) John Lennon (1991) Marian Anderson (1991) Bob Dylan (1991) Kitty Wells (1991) Jimi Hendrix (1992) James Brown (1992) John Coltrane (1992) Muddy Waters (1992) Chet Atkins (1993) Little Richard (1993) Thelonious Monk (1993) Bill Monroe (1993) Pete Seeger (1993) Fats Waller (1993) Bill Evans (1994) Aretha Franklin (1994) Artur Rubinstein (1994) Patsy Cline (1995) Peggy Lee (1995) Henry Mancini (1995) Curtis Mayfield (1995) Barbra Streisand (1995) Dave Brubeck (1996) Marvin Gaye (1996) Georg Solti (1996) Stevie Wonder (1996) Bobby Blue Bland (1997) The Everly Brothers (1997) Judy Garland (1997) Stéphane Grappelli (1997) Buddy Holly (1997) Charles Mingus (1997) Oscar Peterson (1997) Frank Zappa (1997) Bo Diddley (1998) The Mills Brothers (1998) Roy Orbison (1998) Paul Robeson (1998) Johnny Cash (1999) Sam Cooke (1999) Otis Redding (1999) Smokey Robinson (1999) Mel Tormé (1999)
2000–2009	Harry Belafonte (2000) Woody Guthrie (2000) John Lee Hooker (2000) Mitch Miller (2000) Willie Nelson (2000) The Beach Boys (2001) Tony Bennett (2001) Sammy Davis Jr. (2001) Bob Marley (2001) The Who (2001) Count Basie (2002) Rosemary Clooney (2002) Perry Como (2002) Al Green (2002) Joni Mitchell (2002) Etta James (2003) Johnny Mathis (2003) Glenn Miller (2003) Tito Puente (2003) Simon & Garfunkel (2003) Van Cliburn (2004) The Funk Brothers (2004) Ella Jenkins (2004) Sonny Rollins (2004) Artie Shaw (2004) Doc Watson (2004) Eddy Arnold (2005) Art Blakey (2005) The Carter Family (2005) Morton Gould (2005) Janis Joplin (2005) Led Zeppelin (2005) Jerry Lee Lewis (2005) Jelly Roll Morton (2005) Joe Willie „Pinetop” Perkins (2005) The Staple Singers (2005) David Bowie (2006) Cream (2006) Merle Haggard (2006) Robert Johnson (2006) Jessye Norman (2006) Richard Pryor (2006) The Weavers (2006) Joan Baez (2007) Booker T. and the M.G.’s (2007) Maria Callas (2007) Ornette Coleman (2007) The Doors (2007) The Grateful Dead (2007) Bob Wills (2007) Burt Bacharach (2008) The Band (2008) Cab Calloway (2008) Doris Day (2008) Itzhak Perlman (2008) Max Roach (2008) Earl Scruggs (2008) Gene Autry (2009) The Blind Boys of Alabama (2009) The Four Tops (2009) Hank Jones (2009) Brenda Lee (2009) Dean Martin (2009) Tom Paxton (2009)
2010–2019	Leonard Cohen (2010) Bobby Darin (2010) David „Honeyboy” Edwards (2010) Michael Jackson (2010) Loretta Lynn (2010) André Previn (2010) Clark Terry (2010) Julie Andrews (2011) Roy Haynes (2011) Dolly Parton (2011) The Ramones (2011) George Beverly Shea (2011) Juilliard String Quartet (2011) The Kingston Trio (2011) George Jones (2012) Diana Ross (2012) Antônio Carlos Jobim (2012) Ravi Shankar (2013) Charlie Haden (2013) Lightnin' Hopkins (2013) Carole King (2013) The Beatles (2014) Armando Manzanero (2014) Kris Kristofferson (2014) The Isley Brothers (2014) Clifton Chenier (2014) Bee Gees (2015) Buddy Guy (2015) George Harrison (2015) Pierre Boulez (2015) Ruth Brown (2016) Celia Cruz (2016) Earth, Wind & Fire (2016) Herbie Hancock (2016) Jefferson Airplane (2016) Linda Ronstadt (2016) Run-D.M.C. (2016) Shirley Caesar (2017) Ahmad Jamal (2017) Charley Pride (2017) Jimmie Rodgers (2017) Nina Simone (2017) Sly Stone (2017) The Velvet Underground (2017) Hal Blaine (2018) Neil Diamond (2018) Emmylou Harris (2018) Louis Jordan (2018) The Meters (2018) Queen (2018) Tina Turner (2018) Black Sabbath (2019) George Clinton i Parliament (2019) Billy Eckstine (2019) Donny Hathaway (2019) Julio Iglesias (2019) Sam & Dave (2019) Dionne Warwick (2019)
2020–2029	Chicago (2020) Roberta Flack (2020) Isaac Hayes (2020) Iggy Pop (2020) John Prine (2020) Public Enemy (2020) Sister Rosetta Tharpe (2020)