Linia kolejowa nr 104

Linia nr 104
Chabówka – Nowy Sącz
Dane podstawowe
Zarządca

PKP PLK

Numer linii

104

Tabela SRJP

135,136

Długość

76,076[1] km

Rozstaw szyn

1435 mm

Sieć trakcyjna

3000 V DC (odcinek Chabówka – Rabka-Zdrój i Marcinkowice – Nowy Sącz. Na odcinku Rabka-Zdrój – Mszana Dolna oraz Klęczany – Marcinkowice w budowie)

Prędkość maksymalna

50 (km 0,576-2,000);
20 (km 2,000-64,459)
30 (km 64,459-76,652)[2] km/h

Zdjęcie LK104
Pociąg retro w okolicach stacji Rabka Zaryte
Historia
Rok otwarcia

1884

Rok elektryfikacji

1986 (Marcinkowice – Nowy Sącz)
1993 (Chabówka – Rabka-Zdrój)

Przebieg
Legenda
eksploatowana / istniejąca
  zlikwidowana / rozebrana lub planowana
kolej metro lub kolej lekka
stacja kolejowa/stacja metra
przystanek
stacja bez ruchu pasażerskiego
ładownia, posterunek ruchu itp
przystanek częściowo używany
koniec linii
odcinek
odcinek w tunelu
odcinek na estakadzie
wiadukt
most
tunel pod wodą
zmiana kilometrażu
granica państwowa / inna
mijanka
przejazd kolejowo-drogowy
przeprawa promowa


    odcinek zelektryfikowany
 
99 ↑ Zakopane
98 → Sucha Beskidzka
0,577 Chabówka
1,939 Rabka-Zdrój
5,593 Rabka Zaryte
8,500 Raba Niżna
12,230 Raba
13,381 Mszana Dolna Marki
14,951 Mszana Dolna
21,743 Kotówka
20,812 Fornale (podg.)
623 → Szczyrzyc
Kasina Wielka Północ (proj.)
23,393 Kasina Wielka
25,975 Skrzydlna
30,840 Dobra koło Limanowej
622 → Podłęże R401 (podg.)
37,160 Tymbark
38,095 Tymbark Ppps (bocz.sz.)
38,230 Łososina
40,040 Piekiełko
43,200 Łososina Górna
44,269 Limanowa Sowliny CPN (bocz.sz.)
47,017 Limanowa
49,122 Mordarka (proj.)
Tunel w Pisarzowej (proj.)
56,455 Męcina (proj.)
61,870 Chomranice
64,310 Klęczany
64,459 Klęczany KSS (bocz.sz.)
67,394 Marcinkowice
72,905 Nowy Sącz Chełmiec
73,800 Dunajec
74,380 Nowy Sącz Miasto
76,261 Nowy Sącz Skład Opału PKP (bocz.sz.)
96 → Tarnów
76,652 Nowy Sącz
96 ↓ Leluchów
Multimedia w Wikimedia Commons

Linia kolejowa nr 104 – jednotorowa, drugorzędna, w większości niezelektryfikowana górska linia kolejowa znaczenia państwowego łącząca Chabówkę z Nowym Sączem[3].

Przebieg linii

Linia na całej długości przebiega przez obszar Beskidu Wyspowego[4], a tor szlakowy został przeprowadzony wzdłuż trzech dolin rzecznych[3].

Charakterystyka techniczna

Linia liczy 76,076 km długości. Trasa jest określana jako typowo górska, z nachyleniami do 27 promili[3].

Pokonaniu przeszkód terenowych służy 19 większych mostów i wiaduktów, z których najdłuższy – mierzący 300 metrów – umożliwia przekroczenie rzeki Dunajec w Nowym Sączu[3].

Na większości stacji zachowały się zabudowania pochodzące z okresu budowy linii[4].

Historia

Linia została otwarta w 1884 roku jako część austriackiej, państwowej Galicyjskiej Kolei Transwersalnej, prowadzącej z Czadcy do Husiatyna[3]. 28 maja 1986 roku zelektryfikowano odcinek Nowy Sącz – Marcinkowice[5][6]. W maju 1990 roku na linii uroczyście zakończono eksploatację trakcji parowej[3]. Wydarzenie zostało zaakcentowane organizacją przez Krakowski Klub Modelarzy Kolejowych i Południową Dyrekcję Okręgową Kolei Państwowych dnia 5 maja 1990 roku pociągu specjalnego prowadzonego przez parowóz Ty2 z lokomotywowni Nowy Sącz (Ty2-1091)[3]. 21 maja 1993 roku zelektryfikowany został odcinek Chabówka – Rabka-Zdrój[5].

Regularny ruch pasażerski na linii został zawieszony w 2004 roku, a towarowy w 2000 roku[7]. Jesienią 2015 roku przedstawiciele spółki PKP Polskie Linie Kolejowe poinformowali opinię publiczną o konieczności pilnego remontu linii[4]. Zapowiedziano, że w przypadku braku pozyskania środków finansowych na remont linia zostanie zamknięta[4]. W styczniu 2016 roku ogłoszono, że remont linii odbędzie się[7].

Według stanu na 28.04.2016 roku po zakończeniu prac remontowych – linia jest otwarta dla ruchu pociągów na całym odcinku z Chabówki do Nowego Sącza[8]. Aktualnie jest ona regularnie używana do przejazdów pociągów retro, złożonych m.in. z taboru należącego do skansenu w Chabówce[4]. Wraz z budową nowej linii kolejowej nr 622, zwanej potocznie „Podłęże – Piekiełko” i linii kolejowej nr 623 zwanej potocznie „Fornale – Szczyrzyc”, pozwoli ona na znaczne skrócenie czasu przejazdu między Krakowem a Nowym Sączem i Zakopanem[9].

Aktualnie realizowane są prace modernizacyjne odcinku Chabówka – Mszana Dolna oraz Klęczany – Nowy Sącz połączone z elektryfikacją fragmentów Rabka-Zdrój – Mszana Dolna oraz Klęczany – Marcinkowice[10][11][12].

Galeria

  • SP42-260 z pociągiem specjalnym z Nowego Sącza do Chabówki
    SP42-260 z pociągiem specjalnym z Nowego Sącza do Chabówki
  • Zdjęcie przedstawia kolejowy most kratownicowy na rzeką Rabą. Metalowy most znajduje się w lewej części zdjęcia, pomalowany jest na szaro, a gdzieniegdzie, na jego konstrukcji widać rdzę. Przeprawę otaczają niskie drzewa i krzewy. W dole, pod mostem widać koryto rzeki i przepływającą w nim wodę. W tle zdjęcia widać zachodzące za zalesioną górę słońce
    Most kolejowy nad Rabą
  • Zdjęcie przedstawia odjazd pociągu retro ze stacji w Chabówce, ciągniętego przez lokomotywę parową Ty42-107. Na pierwszym planie zdjęcia widoczna jest lokomotywa parowa, pomalowana na czarno i czerwono, z której gwizdka i z pod kół unosi się para. Lokomotywa ciągnie dwa ciemnozielone wagony. Po prawej stronie zdjęcia widoczny jest lekko zarośnięty tor, nad którym znajduje się sieć trakcyjna. Po lewej stronie fotografii, za parowozem widoczne są drzewa. W tle zdjęcia widać pomalowany na żółto budynek stacyjny stacji Chabówka.
    Pociąg retro na stacji Chabówka
  • Zdjęcie przedstawia tor kolejowy w okolicach stacji Rabka Zaryte. Lekko zarośnięty tor znajduje się w centralnej części zdjęcia, i ciągnie się aż znika w oddali. Po jego obu stronach rosną drzewa. W tle fotografii, za znikającym w oddali torem widoczny jest porośnięty drzewami stok góry.
    Linia kolejowa w okolicach Rabki Zaryte
  • Zdjęcie przedstawia przystanek kolejowy w Rabce. Na fotografii, po jej lewej stronie widoczny jest stojący przy peronie pociąg EN57 w żółto-białym malowaniu. W lewej części fotografii, przy tym samym peronie przy którym stoi pociąg, usytuowany jest wyremontowany budynek stacyjny. Budynek ma spadzisty dach pokryty czerwoną dachówką i pomalowany jest na kremowo. W jego bryle znajduje się kilka okien. Od jednej ze ścian budowli odchodzi oparta na drewnianych podporach wiata. Za budynkiem, w tle zdjęcia widoczne są drzewa i znikająca w oddali sieć trakcyjna.
    Przystanek kolejowy w Rabce-Zdroju
  • Zdjęcie przedstawia przystanek kolejowy w Piekiełku. Na pierwszym planie fotografii widać lekko zarośnięty tor i przylegający do niego niski, pokryty betonowymi płytami peron. Wzdłuż peronu ciągnie się pas przystrzyżonej trawy. W nieco większym oddaleniu od toru i peronu rosną drzewa i krzaki. W oddali po lewej stronie zdjęcia, w oddali widać zalesiony stok górski. W tle zdjęcia można zobaczyć kilka budynków, a za nimi porośniętą lasem górę.
    Linia kolejowa w Piekiełku
  • Pociąg retro ciągnięty przez parowóz OKz32-2 wjeżdża na stację w Kasinie Wielkiej
    Pociąg retro ciągnięty przez parowóz OKz32-2 wjeżdża na stację w Kasinie Wielkiej
  • Pociąg retro w Rabie Niżej
    Pociąg retro w Rabie Niżej
  • Zdjęcie przedstawia stację kolejową Mszana Dolna. Na stacji widoczne są trzy lekko zarośnięte tory, przejście przez nie, a przy torze znajdującym się najbliżej prawej strony zdjęci umiejscowiony jest niski peron. Przy peronie stoi budynek stacyjny. Budynek ten pomalowany jest na brązowo i pomarańczowo, ma spadzisty, pokryty blachą dach i komin znajdujący się w najwyższej części dachu. W bryle budynku widoczne jest pięć okien i cztery drzwi. Obok budynku rosną dwa drzewa. W oddali widoczne są inne budynki i ciągnąca się wzdłuż torów linia niskiego napięcia. W tle fotografii widać częściowo zasłonięty mgłą stok górski.
    Stacja kolejowa Mszana Dolna
  • Zdjęcie przedstawia pomalowany na czarno, zielono i czerwono parowóz ciągnący pociąg retro. Pociąg na fotografii przejeżdża przez płytkie zagłębienie terenu. Z komina parowozu wylatuje czarny dym. Po obu stronach torów rośnie trawa, a w lewej części fotografii, w większym oddaleniu od torowiska rosną drzewa. W tle zdjęcia widać kilka budynków i dziką zieleń.
    Pociąg retro w okolicach stacji Rabka Zaryte
  • Linia kolejowa w Rabce-Zdroju, na północ od przystanku Kolejowego Rabka-Zdrój, w tle Luboń Wielki
    Linia kolejowa w Rabce-Zdroju, na północ od przystanku Kolejowego Rabka-Zdrój, w tle Luboń Wielki
  • Przebudowa linii w Rabce-Zdroju, stan w sierpniu 2023
    Przebudowa linii w Rabce-Zdroju, stan w sierpniu 2023
  • Budynek stacyjny Raba Niżna, stan z roku 2023.
    Budynek stacyjny Raba Niżna, stan z roku 2023.

Przypisy

  1. Id-12 (D29) Wykaz linii. plk-sa.pl, 2020-07-27. [dostęp 2020-09-14]. (pol.).
  2. https://www.plk-sa.pl/files/public/user_upload/pdf/Reg_przydzielania_tras/Regulamin_2016_2017/07.04.2016/N_ZAL_2.1P_20160407092753.pdf
  3. a b c d e f g Sułkowski, Kołodziejski 1990 ↓.
  4. a b c d e Gazeta.pl (2015-09-23) ↓.
  5. a b Linia kolejowa 104 (PL) • Chabówka - Nowy Sącz / Atlas Kolejowy Polski, Czech, Słowacji i Podkarpackiej Rusi [online], atlaskolejowy.net [dostęp 2024-04-24] .
  6. Elektryfikacja PKP na przełomie wieków XX i XXI, ZbigniewZ. Tyszko, Warszawa: ZP, 2006, s. 138 .
  7. a b Linia nr 104 do Chabówki będzie uratowana 22.01.2016.
  8. Mapa Interaktywna Linii Kolejowych [online], mapa.plk-sa.pl [dostęp 2017-11-24] .
  9. Strona główna [online], Linia 104 i „Podłęże – Piekiełko” [dostęp 2020-08-27]  (pol.).
  10. Wystartowały prace na odcinku linii 104 Klęczany – Nowy Sącz - Rynek Kolejowy [online], rynek-kolejowy.pl [dostęp 2024-05-12] .
  11. Podłęże - Piekiełko: start. W ruch poszły maszyny! [online], Ministerstwo Infrastruktury, 8 września 2023 [dostęp 2023-11-27]  (pol.).
  12. Mapy - Linia 104 i „Podłęże – Piekiełko" [online], podleze-piekielko.pl [dostęp 2024-05-14]  (pol.).

Bibliografia

  • Zbigniew Sułkowski, Tomasz Kołodziejski. W Beskidy... „Parowozik nr 3/1990”, s. 5. Poznań 1990: Poznański Klub Modelarzy Kolejowych. (pol.). 
  • anpop, PAP: Miłośnicy Beskidu Wyspowego apelują o ratowanie linii kolejowej. gazeta.pl, 2015-09-23. [dostęp 2016-01-17]. (pol.).
  • PawełP. Brzozowski PawełP., Linia kolejowa Chabówka – Nowy Sącz 1884–2009 [online], egory.pl, 4 listopada 2009 [dostęp 2017-06-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-19] .


  • p
  • d
  • e
  • Wikiprojekt:Transport szynowy